Kitabın adı: Çin Masalları
Kitabın yazarı: R. Wilhelm
Kitabın yayınevi: Karakarga
Kitabın çevirmeni: Servin Sarıyer
Kitabın sayfa sayısı: 251
Kitabın basım yılı: 2019
Çin Masalları içerisinde 35 tane masal barındırıyor. Bu
masallar Çinli akademisyen R. Wilhelm’in 1921’de yayımladığı “Çin Masalları”
adlı eserinden 74 masal arasından seçilmiş. Kitaba ilk bakışta kapağında Çin’in
önemli sembolleri arasında olan ‘Yin-Yang’i, kitapta sonradan masallarda bolca
karşımıza çıkacak ‘ejderha’ ve ‘kaplan’ figürlerini görüyoruz. Bu sembollerin
altında da “En ileri giden ok, en geri çekilen yaydan çıkar,” diye Çinlilere
ait olduğunu düşündüğüm bir atasözü var. Kapak tasarımı, seçilen semboller ve kitap
içi süslemeler açıkçası benim çok hoşuma gitti. Kitaptan beklentilerim Çin
kültürüne dair bilgiler almak, çocuklarını nasıl masallarla büyüttüklerini
görmek ve bizim kültürümüzdeki masallarla karşılaştırmaktı. Gelin bunları hep
beraber inceleyelim.
Öncelikle Çin kültürünü burada birkaç cümleye
sığdıramayacağım inkâr edilemez bir gerçek, iki yüz elli bir sayfalık bir masal
kitabından da bir kültürü tamamen ele alıp eleştirmek de hiç doğru olmayacağı
için dikkatimi çeken ufak tefek unsurlar üzerinden gideceğim. Kitaba genel
olarak baktığımda bence yetişkinlerin de, çocukların da okuyabileceği bir
kitap. Hatta ebeveynseniz alıp çocuğunuza okuyabilirsiniz bence. Hem sizin hem
de çocuğunuzun kitaptan zevk alacağını düşünüyorum. İçinde ilginç hikayeler
(kedi ve köpeğin ilk kavgasını ve neden birbirleriyle anlaşamadığını anlatan
gibi) var ve birçoğu gerçekten sürükleyici. Öğrendiğim şeylerden bahsedecek
olursam bir masaldan ikiye bölünmüş saç tokası veya mücevherin âşıkların
sembolü olduğunu öğrendim. Bu nesnelerin her biri âşıkların bir yarısını
taşıyor yani. Ayrıca fabl türü anlatılara Çin kültüründe pek sık
rastlanılmıyormuş, kitapta da böyle yerleri Çinlilere özgü geleneksel yorumla
aktarılmış halinde görüyoruz. Yani daha önce bildiğimiz ama Çin kültürüyle
harmanlanmış masallar da karşımıza çıkıyor.
Okuduğum 35 tane Çin Masalları’nda dikkatimi çeken bazı şeyler:
-Ejderhaların ve tanrıların masallarda çok sık yer alması ve
ejderhaların genel olarak karakterlerinin birbirine benzemesi. Ayrıca kitapta
bulunan insan/ejderha vs. gibi karakterlerin de isimleri birbirine benzediği
için (aslında Çin kültürüne çok yakın olmadığım ve bu yüzden isimlere
aşinalığım olmadığı için) bazı yerleri tekrar tekrar okumak zorunda kaldım.
Olsun, okuduğum masalı daha iyi anlamamı sağladı.
-Bazı masallar birbirine çok benziyordu. Bunun dışında bazı
masallar bizdeki (ya da Batı’daki) masallara çok benziyordu (yukarda
bahsettiğim gibi)
-Bazı masallardan pek bir ders çıkaramıyorsunuz mesela
“Wu-Lian Dağı’nın Ruhu” masalı. Ayrıca kitapta iki sayfalık da, birkaç sayfalık
da masallar var. Ancak genel olarak Çin masalları öyle çok uzun veya çok kısa
değil.
-Bazı masalların konusu ve/veya verdiği ders çok hoşuma
gitti. Bu masallar içinde bazen sabırlı olmayı, bazen de sadık olmayı
öğütleyenler var. Bunlarda insana bu tür davranışların kişiye ne gibi iyilikler
getireceğinden bahsediliyor. Masallar bazen de iyi kalpli olmayı öğütlüyor ve
iyilik yapanın genelde bu iyiliğin karşılığını bir şekilde alacağını ve hep
mutlu olacağını gösteriyor, kötülük yapanın da kötülükle. Yani hiçbir şey
karşılıksız kalmıyor.
-Bazı masallarda açgözlü olmayıp, mütevazı olmanın ve/veya
elindekiyle yetinmenin/mutlu olmanın ve elindeki şeyin kıymetini bilmenin ne
kadar önemli olduğu anlatılıyor. Açıkçası bu tür masallar insanın en büyük
günahlarının arasında “açgözlülük” ve “hep fazlasını istemek” olduğunu
düşündüğüm için benim daha çok hoşuma gitti.
-Bazı masallarda da kibirli ve/veya acımasız olmamak,
alçakgönüllü olmak öğütleniyordu. Ayrıca kibirli ve/veya acımasız olunca bir
insanın başına neler gelebileceği anlatılıyordu.
-Bazı masallarda mantık hataları veya abartılar var ama
bunlar “masal” olduğu için son derece normal.
Eğer farklı kültürle merakınız varsa, onların masallarını
okumak size cazip geliyor ve biraz da yaratıcılığınızı, hayal gücünüzü
kullanmak istiyorsanız size bu kitabı önerebilirim. Ama ne farklı kültürlere ne
de özellikle Çin kültürüne bir ilginiz yoksa kitap sizi sıkacağı için
önermiyorum. Eğer mantık hatalarını kaldıramıyorsanız ve genel olarak masal
okumaktan pek haz etmiyorsanız okumamanız daha iyi olabilir. Yine de ben
merakınız olsun olmasın, alıp bu kitabı okuduğunuzda eğleneceğinizi
düşünüyorum.
Kitaba verdiğim puan: 7/10
Yorumlar
Yorum Gönder